Ψυχοκοινωνιολογικά Θραύσματα της Σύγχρονης Πραγματικότητας

Λίγα λόγια για το βιβλίο της Ευγενίας Σαρηγιαννίδη που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ινφογνώμων με τίτλο «Ψυχοκοινωνιολογικά Θραύσματα της Σύγχρονης Πραγματικότητας»

Όλο και περισσότερα άτομα σήμερα ζουν ανάμεσα σε θραύσματα καθημερινής ζωής. Πολλοί από αυτούς τους ανθρώπους συνειδητοποιούν ότι ζουν εντός μιας ελεγχόμενης κοινωνίας που βασίζεται στα προνόμια και το κοινωνικό status. Οι περισσότερο δυσαρεστημένοι από αυτήν την κοινωνία είναι βέβαια οι πλέον αδύναμοι. Αναγκάζονται ωστόσο να συμβιώνουν με τρόπο αδιάφορο και κάπως ψυχρό με πολλούς Άλλους, που όλο και πιο συχνά νοηματοδοτούνται ως «ξένοι», ακόμα και αν είναι γείτονες, συνάδελφοι, συμπατριώτες ή συγγενείς. Συνεπώς, συμβιβάζονται με την απομόνωση, την περιθωριοποίηση, την κατάθλιψη, τις κρίσεις πανικού, ακόμα δε και με την ιδέα της αυτοχειρίας, ενώ από την άλλη φλερτάρουν συχνά με φαντασιώσεις μεγαλείου, με παραφουσκωμένους ναρκισσισμούς. Δίνουν ρεσιτάλ ερμηνείας κάθε μέρα μπροστά στον καθρέπτη τους και αντλούν ικανοποίηση από ονειρώξεις αυτοπραγμάτωσης όλων των ειδών των επιθυμιών τους, οι οποίες ενσαρκώνονται μόνο μέσα σε όνειρα εν εγρηγόρσει μιας υπερκινητικής πραγματικότητας, η οποία κατά τα άλλα μοιάζει να βαδίζει σημειωτόν.

Στα πλαίσια μιας τέτοιας καθημερινότητας τα συναισθήματα δυσφορίας, μελαγχολίας, απουσίας νοήματος, έλλειψης ενδιαφέροντος και έλλειψης ικανοποίησης, καθώς επίσης το γνωστικό, αλλά και ταυτόχρονα συναισθηματικό χάος και η σύγχυση, η απουσία προσανατολισμού και η αδυναμία στοχοθεσίας και λήψης απόφασης, φαίνεται να διευρύνονται σε όλο και μεγαλύτερες ομάδες πληθυσμού, καθώς επίσης αφορούν όλο και περισσότερες ηλικιακές κατηγορίες – κυρίως δε τις νεότερες. Συγχρόνως, η δυνατότητα οικοδόμησης κοινωνικών σχέσεων και όσο το δυνατόν ισχυρότερων δεσμών, καθίσταται όλο και πιο δύσκολη, αφού όλο και πιο συχνά στηρίζεται (και ταυτόχρονα περιορίζεται) στις εξ’ αποστάσεως εφαρμογές του διαδικτύου.

Τα άτομα σήμερα καλούνται όχι «καταρχάς να τα βρουν με τον εαυτό τους», όπως λέει ένα κυρίαρχο σύνθημα της εποχής, αλλά «να τα βρουν βασικά και κυρίως μόνο με τον εαυτό τους», αφού το κοινωνικό περιβάλλον μοιάζει συχνά αδιάβατο και η μοναξιά μια, πολλές φορές, αναπόφευκτη «λύση». Η μοναξιά, όχι εν τη φυσική απουσία του άλλου (όπως εκείνη του «Ροβινσώνα», του ερημίτη ή του ασκητή), αλλά η άλλη, η πιο βαριά και δυσβάσταχτη, εκείνη εν τη φυσική παρουσία του άλλου, όπου οι επιπόλαιες κοινωνικές σχέσεις έρχονται και παρέρχονται και τα άτομα πεταλουδίζοντας από τη μια γνωριμία στην άλλη, άλλοτε φαινομενικά ευδιάθετα και ανάλαφρα και άλλοτε με συναισθήματα δυσφορίας, ανίας ή και παντελούς αδιαφορίας, νιώθουν όλο και πιο έντονα να αιωρούνται επάνω από ένα υπαρξιακό κενό που απειλεί καθημερινά την ψυχική, ψυχοσωματική και διανοητική τους λειτουργικότητα. Θα έλεγε κανείς ότι το μόνο φαινομενικά κοινό σημείο μεταξύ όλων αυτών των «διαφορετικών» ατόμων είναι η εξατομίκευσή τους και η κοινή αίσθηση ενός τέτοιου δυσβάσταχτου κενού.

Στόχος του δοκιμίου που εκδίδεται από τις εκδόσεις Ινφογνώμων είναι η σκιαγράφηση των ψυχολογικών, κοινωνικών, πολιτισμικών και ιδεολογικών συνθηκών ύπαρξης του σύγχρονου μετανεωτερικού ανθρώπου, καθώς επίσης ο προβληματισμός καθενός από εμάς γύρω από θέματα αυτογνωσίας και κοινωνιογνωσίας, διαδικασίες απαραίτητες για την ομαλή κοινωνική διαβίωση.